Weet jij wat je precies op je huid en lippen smeert of wat je je klanten adviseert? Een ingrediëntenlijst op de verpakking van cosmetica is niet zo simpel te lezen. Ook niet voor professionals. Onderzoek toont aan dat er grote cosmeticamerken zijn die aan hun verzorgingsproducten en make-up minuscuul kleine plasticdeeltjes, nanoplastics of zelfs vloeibare plastics toevoegen. Soms doen ze dat om aan die producten bepaalde eigenschappen te geven zoals het toevoegen van glitters of scrubbende bestanddelen, maar vaak worden ze gebruikt als goedkoop vulmiddel.

Onderzoek
Uit onderzoek in opdracht van de Nederlandse milieuorganisatie Plastic Soup Foundation, onder ruim 3500 respondenten, blijkt dat tachtig procent van de Nederlanders dit zorgwekkend vindt. De plastics staan wel op de verpakking vermeld als ingrediënt, maar vaak onder hun chemische naam, zoals tetrafluorethyleen of methylmethacrylaat, en zijn dus voor de meeste mensen onherkenbaar. Dat is voor maar liefst 93 procent van de ondervraagde respondenten onacceptabel. Zij vinden dat ze het recht hebben om precies te weten wat er in hun producten zit.

Beat the Microbead-campagne – ‘power to the people’
Plastic Soup Foundation wil met de Beat the Microbead-campagne alle verzorgingsproducten en cosmetica plasticvrij krijgen en meer duidelijkheid op verpakkingen, zodat consumenten een bewuste keuze kunnen maken. Om ingrediëntenlijsten te kunnen lezen, lanceerde zij de vernieuwde gratis app Beat the Microbead. Iedereen kan met deze app zelf producten testen op de aanwezigheid van meer dan 500 soorten microplastics.

Micro- en nanoplastics in cosmetica
Onderzoek van milieuonderzoeker Heather Leslie van het Instituut voor Milieuvraagstukken (IVM) toont aan dat er niet enkele, maar tientallen microplastics in verzorgingsproducten zijn verwerkt. Deze synthetische polymeren vervullen allerlei functies om de cosmetica de gewenste eigenschappen te geven. Zo worden de voor het oog onzichtbare plastic bolletjes, vaak kleiner dan 1 millimeter, onder meer gebruikt als verdikkingsmiddel of om een geurstof beter vast te houden. Maar ook om een product te voorzien van glitter of scrubbende bestanddelen. Denk aan producten zoals deodorant, zonnebrandmiddel, zeep, dagcrème, lipgloss en mascara, (vloeibare) make-up en oogschaduw.

NCV
De Nederlandse Cosmeticavereniging meldt het volgende op haar website:
‘Van oudsher voegde de fabrikant soms plastic in de vorm van kleine bolletjes aan scrubproducten en tandpasta toe. Deze bolletjes schuren bij gebruik zachtjes tegen de huid of de tanden. Dit milde schuren is belangrijk om haar reinigende werking. In scrubproducten werkt de wrijving van de plastic bolletjes ook verzorgend: het stimuleert de bloedsomloop en de huid voelt zachter en gladder aan. Deze kleine plastic bolletjes vormen de bron van microplastic in cosmetica. Tegenwoordig hebben vrijwel alle bedrijven de plastic microbeads vervangen door andere, niet plastic ingrediënten. Andere ingrediënten die als scrubdeeltje kunnen worden gebruikt zijn bijvoorbeeld vruchtenpitten, zand of (het maalsel van) bamboe, silica of andere natuurlijke verbindingen.’

Risico voor de gezondheid?
Steeds meer wetenschappers maken zich zorgen over de milieuschade van alle microplastics die via het riool in onze rivieren en zeeën belanden, én over de gezondheidsrisico’s voor de gebruikers van verzorgingsproducten met plastic. Ze vragen om uitgebreid onderzoek. Dat microplastics schadelijk zijn voor het milieu is al vaak bewezen, maar over de gevolgen voor onze gezondheid is nog weinig bekend. Kunnen microplastics bijvoorbeeld via onze lippen in ons lichaam terechtkomen en wat zijn de gevolgen daarvan?

Consumentenbond
De Consumentenbond publiceerde op 17 juni 2020 een artikel online over microplastics, waarin ze het volgende aangeven:
‘Er is nog veel onduidelijk over de schadelijkheid van microplastics. In de natuur zijn wel negatieve effecten te zien. Dieren krijgen kleine stukjes plastic binnen met hun eten en zo komt het in de voedselketen. Voor onze eigen gezondheid is er geen acuut gevaar. Wel zijn er zorgen voor gevaren op de lange termijn. Plastic bevat namelijk vaak allerlei schadelijke stoffen. Denk aan weekmakers, vlamvertragers of stabilisators. Dit soort stoffen kunnen hormoonverstorende eigenschappen hebben, of effecten op ons immuunsysteem als je ze binnenkrijgt. Wat de gevaren precies zijn, wordt op dit moment nog onderzocht.

Ga jij je eigen producten scannen?

Kijk voor meer informatie hier https://www.ncv-cosmetica.nl/faq/plastic-deeltjes-microplastics-cosmetica/ en hier https://www.consumentenbond.nl/gezond-eten/microplastics